Wat is de beste geluidsisolatie?

Bij het ontwerpen en bouwen van duurzame en comfortabele leef- en werkomgevingen is geluidsisolatie een belangrijk aspect. Een zorgvuldig samengesteld bouwsysteem draagt niet alleen bij aan de akoestische prestaties van een gebouw, maar ook aan het algemene gebruikscomfort, de functionaliteit en waardevastheid. In deze blog gaan we dieper in op het maken van de juiste materiaalkeuzes, de wet- en regelgeving en verschillende waardes. Zo weet jij precies wat belangrijk is omtrent geluidsisolatie.

Wat is geluidsisolatie?

Allereerst is het belangrijk om te weten wat geluidsisolatie precies inhoudt. Geluidsisolatie betreft het beperken van de overdracht van geluid tussen ruimtes of tussen binnen- en buitenmilieus. Het doel is om hinderlijke geluiden te beperken. Hierbij gaat het om:

• Luchtgeluid: geluid dat zich via de lucht verspreidt, zoals stemmen of verkeer. Voorbeelden van luchtgeluid zijn radio, verkeersgeluiden of spraak.
• Contactgeluid: geluid dat via constructie-elementen wordt doorgegeven, zoals voetstappen of trillingen van installaties.

Door te isoleren tegen geluid worden beide vormen van geluidsoverlast geminimaliseerd, of zelfs voorkomen.

Hoe werkt geluidsisolatie?

Geluidsisolatie werkt op basis van drie principes: massa, ontkoppeling en absorptie.

• Massa: hoe zwaarder een constructie, hoe moeilijker het is voor geluidsgolven om erdoorheen te dringen. Dikke wanden en vloeren met veel massa (zoals beton of gipsvezelplaten) bieden dus betere geluidsisolatie.
• Ontkoppeling: door bouwdelen fysiek van elkaar te scheiden, bijvoorbeeld met akoestische profielen of zwevende vloeren, wordt voorkomen dat trillingen (contactgeluid) zich van het ene naar het andere element verplaatsen.
• Absorptie: zachte, poreuze materialen zoals glaswol of steenwol absorberen geluid dat zich via de lucht verspreidt. Ze verminderen geluidsreflectie en beperken de nagalm binnen een ruimte.

Het verschil tussen geluidsisolatie en geluidsabsorptie

Hoewel de termen vaak door elkaar heen worden gebruikt, zijn er zeker wel verschillen die belangrijk zijn om te weten. Zodra we over geluidsisolatie spreken, hebben we het over geluid dat van de ene ruimte naar de andere wordt overgedragen. Denk hierbij aan geluid dat via de lucht of via contactpunten zoals vloeren en plafonds reist. Bij geluidsisolatie gaat het om het beperken van nagalm binnen een ruimte. Ook draagt geluidsisolatie bij aan een prettige akoestiek.

Een goede balans tussen beide vormen zorgt voor optimale isolatie tegen geluid, zeker in gebouwen waar akoestiek van belang is.

Welk isolatiemateriaal moet ik kiezen?

De keuze voor materialen hangt af van de toepassing, het gewenste resultaat en de bouwkundige context. Veelgebruikte isolatiematerialen zijn:

Minerale wol (glaswol en steenwol)

• Hoge geluidsabsorptie bij luchtgeluid
• Thermische isolatie en brandwerend
• Uitstekend geschikt als geluidsisolatie in plafonds en spouwmuren

Zowel glaswol als steenwol behoren tot de beste keuzes voor het isoleren tegen geluid. Welke van de twee beter is, hangt af van de specifieke eisen en bouwdetails.

Massieve isolatieplaten

• Effectief tegen lucht- en contactgeluid
• Geschikt voor scheidingsconstructies met hoge akoestische eisen
• Voorbeelden zijn EPS en PIR platen die naast geluidsisolatie ook thermisch isoleren

Akoestisch schuim

• Geschikt voor akoestische aanpassingen binnen een ruimte
• Dempt reflectiegeluid, maar isoleert beperkt tegen overdracht tussen ruimten

Zware matten (rubber, EPDM)

• Ideaal bij contactgeluid door trillen van vloeren
• Worden toegepast in vloeropbouwen en onder zwevende vloeren

Bio-based materialen (cellulose, houtvezel)

• Duurzame alternatieven met open structuur
• Geschikt als geluidsisolatie én thermische isolatie

Bij het bepalen welk isolatiemateriaal past bij jouw project is het belangrijk om zowel de bron van het geluid als de richting waarin het zich verplaatst mee te nemen.

Geluidsisolatie van gebouwen: wat zegt de wet?

De Nederlandse wetgeving stelt minimumeisen aan geluidsisolatie om de leefbaarheid van gebouwen te garanderen. Deze eisen zijn primair vastgelegd in het Bouwbesluit van 2012, deze is vervangen door de Bbl. Het nieuwe Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) is hierdoor leidend geworden na de invoering van de Omgevingswet per 1 januari 2024. Verder zijn er technische normen, zoals NEN 5077, waarin meet- en rekenmethoden zijn vastgelegd.

De eisen gelden voor nieuwbouwwoningen, maar ook voor renovaties en transformaties van bestaande gebouwen naar woonfunctie.

Luchtgeluidisolatie

Luchtgeluid betreft geluid dat zich via de lucht voortplant, zoals stemmen, muziek, of tv-geluid. Dit type geluid kan via muren, plafonds en vloeren doordringen naar aangrenzende ruimtes.

Eisen voor nieuwbouw:

• Tussen twee verblijfsruimten van afzonderlijke woningen: Minimaal 52 dB isolatie-index (volgens NEN 5077).
• Tussen verblijfsruimten en gemeenschappelijke ruimten (zoals een trappenhuis of gang): Minimaal 47 dB isolatie-index.

Contactgeluidisolatie

Contactgeluid is geluid dat ontstaat door direct contact met een bouwdeel, zoals hakken op de vloer, vallende voorwerpen of schuivende stoelen. Dit type geluid verplaatst zich via de constructie zelf.

Eisen voor nieuwbouw:

• Maximaal toegestane contactgeluidniveau-index van LnT,A ≤ 54 dB.

Waarom geluidsisolatie belangrijk is

Een gebouw waarin geluidshinder tot een minimum is beperkt, biedt voordelen voor gezondheid, productiviteit en waarde. Goede akoestische isolatie zorgt ervoor dat geluid van buiten naar binnen, of tussen twee verschillende ruimten wordt verminderd. Dit is belangrijk bij bijvoorbeeld galmende ruimten, drukke omgevingen of op plekken waar intensief gebruik wordt gemaakt van apparatuur.

Geluidsisolatie voorkomt dat constructies gaan trillen en geluidsgolven zich ongewenst verplaatsen en er een stabiele akoestiek in de ruimte(s) aanwezig is.

Geluidsisolatie waardes

Akoestische prestaties worden uitgedrukt in decibel (dB). Een aantal veel voorkomende waarden zijn:

• Rw-waarde
• Delta Lw
• DnT,A
• LnT,A

Een goed geïsoleerde wand of vloer dempt geluidsgolven en voorkomt dat deze zich via de lucht of vaste materialen kunnen verspreiden.

Geluidsisolerend bouwen met Forster Nederland

Voor projecten waarbij naast geluidsisolatie ook andere eisen gelden – zoals brandwerendheid, esthetiek of duurzaamheid – biedt Forster Nederland oplossingen die meerdere functies combineren in één systeem. Denk aan:

• Forster profielen
• Geluidwerende sandwichpanelen
• Geluidwerende platen

Conclusie

Geluidsisolatie kiezen is maatwerk. Welke geluidsisolatie het beste is, hangt af van het soort geluid, de locatie, en de toepassing. Door slim gebruik te maken van materialen zoals glaswol, steenwol, EPS of PIR en door te letten op details in uitvoering, wordt geluidsoverlast aangepakt. Uiteindelijk ontstaan de beste geluidsisolerende eigenschappen door een combinatie van massa, veerkracht en luchtdichte afwerking.